PARTNERSCHAP - 30.11.2018

Samenwonen, wat te regelen?

Open deur Het lijkt een open deur: belangrijk is dat mensen duidelijk regelen en vastleggen wat hun wensen, verwachtingen en belangen zijn. Als betrokken adviseur kunt u samenwoners hierover adviseren en daarna periodiek vragen of herziening van hun samenlevingscontract, testament, enz. nodig is door andere omstandigheden.

Bij de start

Een goede administratie maakt duidelijk welke bezittingen en schulden persoonlijk of gezamenlijk zijn en biedt bescherming tegen schuldeisers. Handig is een en-ofbankrekening waarop maandelijks een (gelijk/naar draagkracht) bedrag wordt gestort voor het betalen van alle vaste (woon)lasten en huishoudkosten. Stop dubbele verzekeringen en abonnementen en pas deze aan naar gezinsdekking. Onderzoek vooraf geldzorgen, leningen, incasso, beslaglegging, ondercuratelestelling, bewindvoering, mentorschap en verslavingen.

Gemeentelijke inschrijving, partnerschap Bij verhuizing moeten samenwoners zich inschrijven bij de gemeente waar de woning staat. De inschrijfdatum is de verhuisdatum of de ontvangstdatum van het verhuisbericht. De gemeentelijke inschrijving is een van de criteria voor het fiscaal partnerschap. Naast het basispartnerbegrip (art. 5a awr) gelden er aanvullingen en uitzonderingen voor de toeslagen, IB en de erfbelasting. Zo telt het inkomen van een toeslagpartner direct mee voor de toeslagen. Op de site van de Belastingdienst staat een handig hulpmiddel: ‘Wie is mijn toeslagpartner?’

Fiscaal partners kunnen vaak inkomstenbelasting besparen door gemeenschappelijke bestanddelen en aftrekposten zo gunstig mogelijk onderling te verdelen in hun gezamenlijke aangifte.

Overlijden

Een belangrijk aandachtspunt is dat samenwoners niet automatisch van elkaar erven. Met een verblijvingsbeding in het samenlevingscontract worden gezamenlijke bezittingen na het overlijden van de een, eigendom van de ander. Via een testament erft de samenwoner persoonlijke en gezamenlijke goederen en schulden.

Erfbelasting Als fiscaal partner van de overledene betaalt de samenwoner minder erfbelasting (hoge partnervrijstelling, lagere tarieven). Voorwaarde is een notarieel samenlevingscontact met wederzijdse zorgplicht en voldoen aan alle andere eisen of zonder samenlevingscontract al minimaal vijf jaar onafgebroken samenwonen en voldoen aan alle andere eisen.

Samenlevingscontract

Hoewel een samenlevingscontract niet verplicht is, eisen de Belastingdienst en pensioenfondsen een notariële overeenkomst. Een zelfgemaakt exemplaar heeft bijvoorbeeld geen fiscaal partnerschap tot gevolg en dus ook niet de daaraan gekoppelde vrijstelling (€ 643.194) van erfbelasting. Samenwoners zijn vrij in wat ze afspreken, bijvoorbeeld over de verdeling van de kosten van de huishouding, aanmelding bij pensioenfondsen en een verblijvingsbeding bij overlijden.

Checklist samenlevingscontract (bz 04.11.06) .

Huurwoning

Normaliter stemt de verhuurder in met samenwoning. Een verzoek om aangemerkt te worden tot medehuurder kan pas twee jaar na inschrijving op hetzelfde adres worden ingediend. Overlijdt de huurder binnen deze tweejaarstermijn, vraag dan binnen zes maanden na overlijden om huurovername. Meld ook als medehuurder de huurovername in geval van overlijden. Vraag bij samenhuur en scheiding een nieuw huurcontract.

Samen kinderen

Alleen de moeder heeft het ouderlijk gezag over het kind. Vader en moeder kunnen samen dit gezag aanvragen bij de rechtbank als de vader met toestemming van de moeder zijn kind heeft erkend bij de gemeente. Erkenning leidt tot onderhoudsplicht en kind en ouders erven van elkaar. Bij scheiding is een ouderschapsplan verplicht.