ERFBELASTING - 28.11.2018

Weinig geld in kas, tweetrapsmaking biedt uitweg!

Geld in de bakstenen. Jan en Toos zijn gehuwd in algehele gemeenschap van goederen. Uit hun huwelijk zijn twee kinderen geboren. Ze hebben een vermogen van € 1,2 miljoen. Het geld zit echter in hun woonhuis en bedrijfspand. De huuropbrengsten zijn voor hun oudedagsvoorziening.

Nalatenschap naar langstlevende. Als Jan overlijdt, bedraagt de waarde van zijn nalatenschap € 600.000,- (de helft van het gemeenschappelijk vermogen). Hij heeft drie erfgenamen: zijn echtgenote Toos en zijn twee kinderen. Ieder heeft recht op € 200.000,-. Omdat Jan geen testament heeft gemaakt, is de wettelijke verdeling van toepassing. Dit betekent dat de gehele nalatenschap (erfenis) van Jan aan Toos (de langstlevende) wordt toegedeeld. De kinderen krijgen ieder een vordering op hun moeder ter grootte van hun kindsdeel. Deze vorderingen zijn echter (normaal gesproken) pas opeisbaar na overlijden van Toos.

Erfbelasting

Erfbelasting voor kinderen betalen. Voor haarzelf hoeft Toos geen erfbelasting te betalen. De verkrijging van € 200.000,- valt ruim onder het aan haar toekomende fiscaal vrijgestelde bedrag van € 643.194,- (in 2018).

Dat ligt anders voor de kinderen. Die hebben recht op een vrijgesteld bedrag van € 20.371,-. Dan resteert er een belaste verkrijging van € 179.629,- per kind. Daarover is elk kind € 23.600,- erfbelasting verschuldigd. In totaal moet er € 47.200,- aan erfbelasting worden voldaan. Omdat de gehele nalatenschap aan Toos is toegedeeld en zij alle schulden van de nalatenschap moet voldoen, moet Toos de erfbelasting voor de kinderen betalen.

Wat kan een oplossing bieden?

Uitgestelde erfenis. Als Jan en Toos weinig liquiditeiten hebben, kan een testament met een tweetrapsmaking uitkomst bieden. In dat testament benoemt Jan, ingeval hij als eerste overlijdt, zijn echtgenote Toos tot zijn enige erfgename. De kinderen worden van zijn nalatenschap uitgesloten. Op basis van de tweetrapsmaking bepaalt Jan echter dat alles wat na overlijden van Toos van zijn erfenis overblijft, ten goede komt aan zijn kinderen. Als Toos overlijdt, verkrijgen de kinderen alsnog hun uitgestelde erfdeel uit de nalatenschap van hun vader alsmede hun erfdelen die hun moeder Toos hen nalaat.

Overlijden eerste ouder. Bij overlijden van Jan hoeft er geen erfbelasting te worden betaald. Toos is enig erfgenaam, maar haar verkrijging van € 600.000,- (de gehele waarde van de nalatenschap) valt onder de drempel van het fiscaal vrijgestelde bedrag. Omdat de kinderen geen erfgenamen zijn en dus ook niets verkrijgen, hoeft er voor hen geen erfbelasting te worden betaald.

Toch tweemaal vrijstelling kinderen. Belastingheffing voor de kinderen komt pas aan de orde als hun moeder Toos overlijdt. Ze verkrijgen dan het gehele vermogen dat eerst aan hun beide ouders toebehoorde. Omdat ze echter van beide ouders erven, hebben ze ook twee keer recht op het fiscaal vrijgestelde bedrag en profiteren ze ook twee keer van het lagere tarief van 10%.

Maatwerk. Testamenten opstellen is maatwerk. Zo mag er bij het vaststellen van de hoogte van de kindvorderingen, rekening worden gehouden met het fictieve vruchtgebruik. Dat hangt af van de leeftijd van de langstlevende ouder.