BOUWRECHT - 23.12.2022

Mandelige boom op erfgrens verhindert bouwplan, wat kunt u doen?

Om te beginnen iets over mandeligheid

Volgens het Burgerlijk Wetboek is een boom of schutting mandelig als hij precies op de erfgrens staat of aan beide kanten evenveel op de grond staat (gemeten vanaf de erfgrens). Er is dan sprake van een gezamenlijk eigendom van de boom of schutting. Daarbij hoort dat er niet zonder de andere eigenaar iets gewijzigd kan worden. De eigendom is immers gemeenschappelijk.

Alleen via de rechter. Als de andere eigenaar (buurman) niet meewerkt, is het alleen met een vordering bij de kantonrechter mogelijk om de andere eigenaar te dwingen mee te werken aan het verwijderen of aan een verandering aan de boom of schutting. Dit kan dus vervelend worden als u bijv. de boom wilt kappen om een uitbouw te realiseren en de buurman niet meewerkt.

Voor meer informatie over mandeligheid, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 27, nr. 1.

Wat was er aan de hand?

Meidoorn moet wijken. Een gezin wilde graag een uitbouw realiseren in de tuin van de woning, op eigen grond. Daarvoor was het aanvragen van een bouwvergunning noodzakelijk. Om de uitbouw te realiseren, moest de boom, een meidoorn die op de erfgrens stond, worden verwijderd.

Niet naar de rechter. De buurman geeft geen toestemming om de meidoorn te verwijderen, maar het gezin wilde de situatie niet op scherp zetten door bij de rechter het verwijderen van de boom te eisen. Zij zochten dus een andere oplossing.

Dan maar het bouwplan aanpassen

Er was al een bouwvergunning verleend voor de uitbouw, maar door deze privaatrechtelijke belemmering kan het bouwplan niet uitgevoerd worden.

Aangepast bouwplan. Het gezin kiest ervoor om in hoger beroep een gewijzigd bouwplan in te dienen. Met als reden dat er sprake is van een evidente privaatrechtelijke belemmering, te weten dat het op basis van privaatrechtelijke regels (uit het Burgerlijk Wetboek) niet mogelijk is de boom te verwijderen, omdat de andere eigenaar van de boom niet meewerkt. In het gewijzigde plan kan de boom blijven staan.

Niet zomaar gewonnen. De buurman gaf zich niet zomaar gewonnen en maakt bezwaar tegen de vergunningverlening in hoger beroep. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State oordeelde dat er weliswaar sprake was van een evidente privaatrechtelijke belemmering, maar dat door het gewijzigde bouwplan de meidoorn kan blijven staan zodat er toch gebouwd kan worden.

Nieuwe situatie. In plaats van tegen de erfgrens, zal de aanbouw nu 20 cm van de erfgrens af gebouwd worden, wat overeenkomt met het verzoek van de buurman in bezwaar. Voor het overige is het bouwplan ongewijzigd gebleven. Het college heeft verklaard dat het met het gewijzigde bouwplan kan instemmen en bereid is de gewijzigde tekeningen aan de vergunning toe te voegen. De Raad van State (ECLI:NL:RVS:2022:2631) acht de wijziging van het bouwplan niet zodanig groot dat daarvoor een nieuwe bouwaanvraag zou moeten worden ingediend. De Raad van State neemt de gewijzigde bouwtekeningen dus als uitgangspunt voor de verdere beoordeling.