BEDRIJFSOPVOLGING - 28.02.2024

BOR: in 2024 actie nodig?

Wijzigingen 2024

Per 1 januari van dit jaar heeft staatssecretaris Van Rij een belangrijke aanpassing doorgevoerd ten aanzien van de kwalificatie van vastgoed als ondernemingsvermogen. Beleggingsvastgoed, dus vastgoed dat niet voor eigen ondernemingsactiviteiten wordt gebruikt maar bestemd is voor verhuur aan derden, kwalificeert niet meer voor de bedrijfsopvolgingsregeling. Dit beperkt het aantal procedures over de vraag of verhuur van vastgoed op zichzelf een onderneming vormt. Tegenover deze beperking staat een verhoging van de vrijstelling van het ondernemingsvermogen dat voor 100% is vrijgesteld, namelijk van € 1.205.871 (2023) naar € 1.325.253 (2024, een stijging van ruim € 119.000).

Wijzigingen 2025

De versobering van de bedrijfsopvolgingsregeling gaat volgend jaar verder. Zo schaft Van Rij per 2025 de beleggingsmarge af. Deze houdt in dat beleggingsvermogen kwalificeert voor een equivalent van 5% van de waarde van het ondernemingsvermogen. Deze versobering geldt per 2025 alleen nog voor de bedrijfsopvolgingsregeling in de Successiewet 1956. Voor de bedrijfsopvolgingsregeling in de IB (de doorschuifregeling aanmerkelijk belang) volgt de afschaffing later.

Gemengd gebruik Ook vindt per 2025 een aanscherping plaats ten aanzien van de vrijstelling van zowel zakelijk als privé aangewende bedrijfsmiddelen. Op dit moment kwalificeren deze gemengd gebruikte bedrijfsmiddelen volledig als ondernemingsvermogen, maar vanaf 2025 alleen nog voor zover ze in de onderneming worden gebruikt. Ter beperking van uitvoerings- en administratieve lasten geldt deze beperking alleen voor bedrijfsmiddelen met een waarde in het economisch verkeer van ten minste € 100.000. Let op De beperking geldt per bedrijfsmiddel (bijv. een aan personeel ter beschikking gestelde auto), niet voor een complex van bedrijfsmiddelen (bijv. het hele wagenpark).

Hogere vrijstelling in 2025 De 100%-vrijstelling stijgt per 2025 van nu € 1.325.253 naar € 1.500.000. Tegenover deze verruiming staat echter een verlaging van het vrijstellingspercentage over het meerdere, namelijk van 83% nu naar 75% in 2025. Het effect van deze tariefsaanpassing is dat voor de wat grotere ondernemingen, met een waarde van ruim € 2.1 miljoen, de bedrijfsopvolgingsregeling minder aantrekkelijk wordt.

Voorbeeld

Stel, de waarde van een onderneming bedraagt € 5 miljoen. In 2024 is van deze waarde € 4.375.293 vrijgesteld tegenover € 4.125.000 in 2025. Een verschil van circa € 250.000. Gerekend met het maximale tarief voor de schenk- en erfbelasting van 20% (voor opvolging tussen ouders en kinderen) kost dit de bedrijfsopvolger dus € 50.000 meer belasting.

Leeftijdsgrens Een laatste nu te noemen belangrijke aanpassing van de bedrijfsopvolgingsregeling is de introductie van een 21-jaars-leeftijdsgrens voor de doorschuifregeling aanmerkelijk belang. Vanaf 2025 staat de bedrijfsopvolgingsregeling IB alleen nog open voor opvolgers van 21 jaar of ouder. De nu geldende dienstbetrekkingseis (de opvolger moet op het moment van de verkrijging ten minste 36 maanden in dienstbetrekking zijn geweest bij de verkregen onderneming) komt in 2025 te vervallen. Deze aanpassing geldt alleen bij bedrijfsopvolging via schenking; bij overlijden speelt de leeftijd van de verkrijger geen rol.

bz-advies

In sommige situaties kan het aantrekkelijk zijn om nog dit jaar in actie te komen. Denk aan de schenking van de onderneming aan een opvolger die de leeftijd van 21 jaar nog niet heeft bereikt of aan situaties waarin relatief veel beleggingsvermogen (beleggingsmarge) of gemengd gebruikte bedrijfsmiddelen aanwezig zijn. Bij een relatief beperkte waarde van de onderneming kan het - vanwege het optrekken van de 100%-vrijstelling tot € 1,5 miljoen - juist interessant zijn om de opvolging uit te stellen tot 2025. Maar dan moeten de overige genoemde aanpassingen dat natuurlijk wel toestaan.

Nog meer wijzigingen Voor de komende jaren staan een beperking van de toegang tot de regelingen tot reguliere aandelen met een minimaal belang van 5% die volledig meedelen in de (liquidatie)winst, een versoepeling van de bezits- en voortzettingseisen en de aanpak van constructies rondom de bedrijfsopvolgingsregeling op de agenda.