EIGEN WONING - 28.02.2024

De eigen woning en de verhuisregeling

Meerdere regelingen In artikel 3.111 van de Wet inkomstenbelasting 2001 wordt een aantal situaties gegeven wanneer renteaftrek voor de eigen woning mogelijk blijft als de woning (nog) niet (meer) wordt bewoond, namelijk in geval van aankoop van een nieuwe woning (de verhuisregeling), bij een woning in aanbouw of die wordt verbouwd, bij echtscheiding, bij verblijf in een AWBZ-instelling of in geval van uitzending naar het buitenland.

De verhuisregeling

De verhuisregeling zorgt ervoor dat twee woningen als eigen woning kunnen worden aangemerkt. Als er aan de voorwaarden is voldaan, kan de rente over deze bijbehorende schulden gedurende drie jaar na het kalenderjaar waarin de oude woning is verlaten, worden afgetrokken in de aangifte en zonder eigenwoningforfait, omdat de woning geen genot levert na de verhuizing.Maar er moet wel aan de voorwaarden zijn voldaan. Dat zijn de hiernavolgende.

• Eigen woning: de woning moet op grond van de hoofdregel uit lid 1 als eigen woning gekwalificeerd zijn geweest. Voor een woning in aanbouw, die voor bewoning wordt verkocht, kan op grond van de verhuisregel geen rente in aftrek worden gebracht. Het was immers eerder geen eigen woning op grond van de hoofdregel, maar op grond van de uitzondering voor een woning in aanbouw (art. 3.111 lid 3 wet ib 2001) .
• Drie jaar: van de kwalificatie als eigen woning zoals hiervoor genoemd moet sprake zijn geweest in het betreffende kalenderjaar of in de drie voorafgaande jaren. Praktisch gezien kan de termijn hierdoor verschillen van drie jaar plus een dag tot vier jaar minus een dag, al naar gelang het moment in het eerste kalenderjaar waarop de woning leeg komt te staan. Als een woning langer dan deze periode te koop staat, kan er geen aftrek meer worden genoten.
• Leegstand: de woning moet leeg zijn. De woning mag in afwachting van de verkoop niet worden verhuurd of gebruikt door anderen. Een kraakwacht wordt niet gezien als verhuur. In dat geval is er dus nog wel sprake van leegstand.
• Te koop: de woning moet bestemd zijn voor de verkoop. Het is daarbij niet nodig dat er daadwerkelijk een tekoopbord in de tuin staat. Echter, de belastingplichtige moet wel aannemelijk maken dat de woning bestemd is voor verkoop.

Direct te koop?

Maar ook als de woning niet direct bestemd is voor verkoop, kan de verhuisregeling worden toegepast, zij het met enig uitstel. Zo’n situatie kan zich voordoen in geval van echtscheiding. Partner 1 verlaat de woning op een bepaald moment en partner 2 blijft in de woning wonen. Partner 1 geniet in eerste instantie aftrek op basis van de echtscheidingsregeling (art. 3.111 lid 4 wet ib 2001) mits deze partner tevens (economisch) eigenaar van de woning is. Als partner 2 vervolgens de woning verlaat en de woning wordt te koop gezet, kunnen de beide ex-partners aftrek blijven genieten op grond van de verhuisregeling.

Kennisgroepstandpunt

Een andere situatie waarbij er niet direct sprake hoeft te zijn van verkoop, kwam aan bod in het kennisgroepstandpunt (kg:051:2023:20) . De belastingplichtige verlaat zijn woning zonder de bedoeling om de woning te verkopen. De woning verhuist daarmee direct naar box 3. Echter, na een jaar en drie maanden besluit de belastingplichtige alsnog de woning te koop te zetten. Ook in dit geval kan de verhuisregeling worden toegepast. De woning was immers op enig moment in de afgelopen drie à vier jaar een eigen woning op grond van de hoofdregel, maar de termijn van toepassing van de regeling wordt niet verlengd door het uitstel. Er blijft maximaal recht op renteaftrek tot het einde van het derde jaar na het jaar van vertrek.

bz-advies

Als de eigen woning naar box 3 verhuist, wordt de bijleenregeling toegepast. Als de verhuisregeling echter op een later moment van toepassing wordt, stelt artikel 3.111 lid 2 van de Wet inkomstenbelasting 2001 dat er geen vervreemding was op moment van overgang naar box 3. Toepassing van de bijleenregeling moet dan met terugwerkende kracht worden aangepast.