VERMOGENSETIKETTERING - 30.11.2020

Creëren boekverlies op woning toegestaan!

Rekent een ondernemer zijn woning tot zijn ondernemingsvermogen en staakt hij vervolgens zijn onderneming, dan gaat de woning over naar privé. Voor de onttrekkingswaarde mag hij dan uitgaan van waardedruk wegens zelfbewoning.

Omzetting rechtsvorm Een ondernemer neemt als firmant deel in een firma. De ondernemer woont sinds medio 2014 in een nieuwbouwhuis, waarvan de bouwkosten € 639.028 bedroegen. Van de totale woonoppervlakte werd 25% zakelijk gebruikt als kantoor. De woning behoorde sinds medio 2014 tot het buitenvennootschappelijke ondernemingsvermogen van de ondernemer.

Begin 2015 wordt de Vof-structuur omgezet in een BV-structuur. De firmant brengt de woning niet in de BV in, maar onttrekt deze naar privé. Daarbij gaat de ondernemer uit van de taxatiewaarde van € 580.000, verminderd met een waardedruk wegens bewoning (op basis van het toenmalige besluit (stcrt. 2009 13314) ). De ondernemer claimt vervolgens een aftrekbaar boekverlies in box 1 van € 262.028. De inspecteur accepteert dit boekverlies niet. Naar zijn mening heeft de ondernemer de woning alleen maar tot het buitenvennootschappelijk ondernemingsvermogen gerekend om vervolgens - bij inbreng van de onderneming in de BV - een boekverlies te realiseren, doordat bij de onttrekkingswaarde rekening mag worden gehouden met een waardedruk wegens zelfbewoning. De inspecteur brengt hiervoor onder andere het leerstuk fraus legis in stelling.

Rechtbank Noord-Nederland

De rechtbank (ecli:nl:rbnne:2020:3214) merkt allereerst op dat de woning een niet-splitsbare onroerende zaak betreft, die voor meer dan 10% zakelijk wordt gebruikt. Gelet daarop vormde de woning naar het oordeel van de rechtbank keuzevermogen en is de ondernemer met zijn wens om de gehele onroerende zaak tot het ondernemingsvermogen te rekenen, binnen de grenzen der redelijkheid gebleven. Het oordeel van de rechtbank sluit hier aan bij de bestaande rechtspraak.

Creëren boekverlies Vervolgens gaat de rechtbank in op de vraag of de ondernemer de woning tot zijn ondernemingsvermogen mocht rekenen, om deze vervolgens korte tijd later weer (door inbreng van de onderneming in de BV met uitzondering van de woning) naar zijn privévermogen te onttrekken. De rechtbank verwijst in dat kader naar een arrest van de Hoge Raad van 21 maart 2003 (ecli:nl:hr:2003:af6128) . In dit arrest overwoog de Hoge Raad voor de situatie dat een belastingplichtige anderhalf jaar voor de staking zijn keuzevermogen als ondernemingsvermogen etiketteerde:

“De (voorgenomen) overbrenging van vermogensbestanddelen naar het privévermogen ter gelegenheid van de inbreng van een onderneming in een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid beperkt niet de keuzevrijheid die de belastingplichtige heeft ter zake van de definitieve etikettering van die vermogensbestanddelen met ingang van het eerdere moment van aankoop daarvan.”

Op basis van dit arrest acht de rechtbank dat de keuze van de ondernemer om de woning tot het ondernemingsvermogen te rekenen, niet wordt beperkt door het feit dat de woning uiteindelijk slechts vijf maanden tot het ondernemingsvermogen heeft behoord. Daarbij maakt het volgens de rechtbank niet uit of op het moment van de etikettering als ondernemingsvermogen al duidelijk was dat de woning na vijf maanden het ondernemingsvermogen weer zou verlaten.

bz-advies

Volgens de rechtbank is het niet van belang of op het moment van de etikettering als ondernemingsvermogen al duidelijk is dat de woning na vijf maanden het ondernemingsvermogen weer zou verlaten.

Fraus legis De inspecteur voerde nog aan dat er sprake was van fraus legis, doordat de ondernemer kunstmatig een verlies heeft gecreëerd door de woning eerst tot het ondernemingsvermogen te rekenen, wetende dat hij de woning korte tijd later weer - met inachtneming van een waardedruk wegens zelfbewoning - naar privé zou onttrekken. De rechtbank merkt hierover op dat de ondernemer bij de keuze ten aanzien van de etikettering van de woning de grenzen der redelijkheid niet heeft overschreden. De rechtbank acht een nadere redelijkheidstoets op grond van fraus legis niet mogelijk.

Ten slotte

Door de woning eerst voor de waarde in vrij opleverbare staat als ondernemingsvermogen te etiketteren en korte tijd later bij staking van de onderneming weer naar privé te onttrekken, is het volgens de rechtbank dus mogelijk om een fiscaal aftrekbaar boekverlies te creëren. Wij kunnen voorstellen dat de Belastingdienst tegen deze zaak hoger beroep zal aantekenen.

Bij heretikettering is het volgens de rechter mogelijk een fiscaal aftrekbaar boekverlies te creëren.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01