Is de bonus onderdeel van de arbeidsvoorwaarden?

Arbeidsvoorwaarden

Vaak is het duidelijk wat de arbeidsvoorwaarden van een werknemer zijn. Denk aan zaken als de functie, het uurloon, de vakantiedagen, de leaseauto of de telefoon. Deze arbeidsvoorwaarden zijn meestal ook schriftelijk vastgelegd in bijv. de arbeidsovereenkomst van de werknemer, de cao of in het personeelshandboek. De werknemer kan dan eenvoudig nakoming van deze overeengekomen arbeidsvoorwaarden afdwingen.

Niet schriftelijk vastgelegd . Het komt ook regelmatig voor dat bepaalde zaken die een werknemer ontvangt niet schriftelijk zijn vastgelegd. In de praktijk is dit vaak het geval bij bonussen. Geldt een jaarlijks door de werknemer ontvangen bonus als een vaste arbeidsvoorwaarde die door de werknemer kan worden afgedwongen?

Is bonus vast inkomen of niet?

Onlangs boog de rechter zich over een kwestie waarin de werknemer jarenlang twee verschillende bonussen had ontvangen. De werknemer was inmiddels al uit dienst en stelde dat beide bonussen tot zijn vaste inkomen waren gaan behoren. Hij vorderde dan ook betaling van beide bonussen (ECLI:NL:RBROT:2020:5232) .

Wat speelde er? Enkele jaren na zijn indiensttreding had de werknemer voor een hypotheekaanvraag een werkgeversverklaring nodig. De werkgever had hierop aangegeven dat de werknemer recht had op een vaste bonus van een bruto maandsalaris en dat deze bonus jaarlijks in juni werd voldaan. Uit de loonstroken van de werknemer bleek ook dat hij jaarlijks de bonus had ontvangen. Eenmaal met de omschrijving ‘vaste bonus’ en de jaren daarna met de omschrijving ‘bonus’. Daarnaast had de werknemer enkele jaren lang een bonus ontvangen in december. De hoogte van deze bonus was eerst € 5.000 bruto en in het laatste jaar € 2.000 bruto. Deze bonus was steeds betaald in december. Over beide waren geen schriftelijke afspraken gemaakt.

Vaste bonus is arbeidsvoorwaarde. Ten aanzien van de bonus die de werknemer in juni had ontvangen, oordeelde de rechter dat de werknemer erop had mogen vertrouwen dat deze bonus tot zijn arbeidsvoorwaarden was gaan behoren. Daarbij was van belang dat de werkgever dat ook zo had aangegeven in de werkgeversverklaring en eenmaal op een loonstrook. Daarnaast had de werknemer ook op deze manier gehandeld door jaarlijks de bonus uit te betalen. Uit niets was gebleken dat de werknemer had moeten begrijpen dat de bonus jaarlijks discretionair werd vastgesteld en afhankelijk was van de bedrijfsresultaten van de werkgever. Tip 1.  Als u alleen een bonus wilt uitbetalen als uw bedrijfsresultaten dat toelaten, is het verstandig om dit altijd duidelijk en schriftelijk vast te leggen en ook dat het gaat om een niet-verplichte (gegarandeerde) bonus. Tip 2.  Leg ook specifiek vast aan welke andere voorwaarden er moet worden voldaan voordat er een recht op bonus bestaat. Is deze bijv. afhankelijk van het functioneren van de werknemer of van de vraag of hij op een bepaalde peildatum nog in dienst is?

Variabele bonus, geen arbeidsvoorwaarde.  De rechter wees de vordering ten aanzien van de bonus in december wel af. Uit het enkele feit dat de bonus een paar jaar was ontvangen, kon niet worden afgeleid dat het een vaste bonus was. De rechter verwees ook naar de wisselende hoogte van de bonus. De rechter nam daarom aan dat het een variabele bonus was, die afhankelijk was van de bedrijfsresultaten van de werkgever.