Rechter: “Eigenaar moet slib en afval op grond gedogen!”
Onderhoud aan sloot. Tussen het landbouwperceel van Geert en dat van buurman Teun loopt een ‘A-watergang’. Het waterschap is daarvoor onderhoudsplichtig. Dit betekent dat het waterschap elk jaar de begroeiing aan de zijkant moet verwijderen en het slib in de sloot moet afgraven. De wet zegt dat de eigenaren van aangrenzende percelen deze werkzaamheden moeten gedogen.
Contractje gesloten. Door de uitvoering van het werk vreest Geert schade aan zijn perceel. Buurman Teun vindt het geen probleem als het werk elk jaar vanaf zijn grond wordt uitgevoerd. Dus wordt met het waterschap een contract gesloten waarin staat dat de watergang uitsluitend zal worden onderhouden vanaf het perceel van Teun.
Slib en afval op grond gedumpt
Niet volgens contract. Twee jaar later blijkt echter dat bij uitvoering van het werk vanaf de grond van Teun, alle slib en afval uit de sloot op de grond van Geert wordt gedeponeerd. Dat is niet volgens de overeenkomst. Het waterschap ziet dat anders. Er is overeengekomen dat het werk niet vanaf de grond van Geert wordt uitgevoerd. Er is echter niets afgesproken over het deponeren van slib en ander afval die vrijkomen bij het werk.
Regel. In de Waterwet staat dat de eigenaar van een perceel dat grenst aan een A-watergang niet alleen het onderhoudswerk moet gedogen, maar ook verplicht is om slib en maaisel te ontvangen die bij het werk vrijkomen (‘ontvangstplicht’). Daarbij geldt als regel dat iedere ontvangstplichtige om het andere jaar alle slib en maaisel ontvangt.
Afwijken. Het waterschap kan een grondeigenaar bij contract ontslaan van een of meerdere van zijn verplichtingen. Geert stelt dat hij er redelijkerwijs van uit mag gaan dat hij door het tekenen van het contract ook ontslagen is van zijn ontvangstplicht. Er was hem verzekerd dat hij nergens meer last van zou hebben. Ook is er bij de onderhandelingen geen onderscheid gemaakt tussen de onderhoudsplicht en de ontvangstplicht. Mocht dat belangrijk zijn, dan had het waterschap de plicht om hem daar nadrukkelijk op te wijzen.
Ontheffing van zijn onderhoudsplicht
De rechter ziet dat anders. Geert wilde voorkomen dat er zware machines over zijn perceel zouden rijden die schade aan de grond toebrengen. Dat doel is bereikt door hem te ontheffen van zijn onderhoudsplicht. Ontheffing van zijn ontvangstplicht is daarvoor niet vereist. Daarbij komt dat in de ‘oude’ situatie (voor wijziging in een A-watergang) Geert ook al een ontvangstplicht had die door hem werd nageleefd.
Geen mededelingsplicht. Uit de door het waterschap overgelegde gespreksnotities blijkt dat Geert uitsluitend heeft gesproken over zijn onderhoudsplicht en niet over zijn ontvangstplicht. Voor het waterschap geldt er geen algemene mededelingsplicht om een contractspartij (Geert) te wijzen op andere mogelijke verplichtingen die voor hem voortvloeien uit andere wettelijke regels.
Oordeel. Het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch, 07.03.2018 (GHSHE:2018:891) , oordeelt dat er alleen een contract is gesloten voor ontslag van Geert van zijn onderhoudsplicht, maar niet van zijn ontvangstplicht. Eens in de twee jaar zal hij slib en ander afval op zijn grond moeten gedogen. Ook moet hij € 6.309,- aan proceskosten betalen!